Nid yw Ioan yn bodloni ag adrodd hanes datblygiad y gweithfeydd, sydd efallai ond o ddiddordeb i archeolegwyr diwydiannol, gan ei fod hefyd yn rhoi sylw teilwng i'r bobl a reolai ac a weithiai yn y cloddfeydd. Mae'n adrodd nifer o hanesion difyr am hynt a helynt y mwynwyr - o'r Almaenwyr a ddaeth i weithio yn y gweithfeydd yn Nhal-y-bont a Goginan, i'r olaf i ennill bywoliaeth bitw iawn ddechrau'r ganrif ddiwethaf. Hyd y gwn i does neb wedi mynd ati i astudi'n fanwl hanes y mwynwyr yn y 19eg ganrif a'u dylanwad ar y gymdeithas yng Ngheredigion. Mae'r gyfrol hon yn sail i ymchwil pellach.